Το Ερευνητικό Εργαστήριο «Προληπτικής & Επεμβατικής Συντήρησης- Διαχείρισης Πολιτισμικής Κληρονομιάς-PreServe.» ιδρύθηκε με το ΦΕΚ 4056 / Τεύχος Β / 30 Ιουλίου 2025.
Αποστολή του Εργαστηρίου είναι η προαγωγή της επιστημονικής έρευνας, με έμφαση στην αριστεία, καθώς και η υποστήριξη της διδασκαλίας στον ευρύτερο τομέα της επιστήμης της διατήρησης, διαχείρισης και συντήρησης την υλικής και άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς. Μέσω της θεωρητικής μελέτης αλλά και της εφαρμοσμένης χρήσης τεχνολογιών σε θέματα πολιτισμικού περιβάλλοντος, προάγεται η αποστολή του εργαστηρίου τόσο σε διδακτικό, όσο και σε ερευνητικό επίπεδο.
Πιο συγκεκριμένα, το Εργαστήριο έχει ως σκοπό:
- Την κάλυψη σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο των διδακτικών και ερευνητικών αναγκών του Τ.Π., καθώς και άλλων Τμημάτων του Ιονίου Πανεπιστημίου σε θέματα που εμπίπτουν στα αντικείμενα δραστηριότητάς του, όπως αυτά προσδιορίζονται στη συνέχεια.
- Την υλοποίηση προγραμμάτων δια βίου μάθησης (KE.ΔΙ.ΒΙ.Μ, κ.α.) και θερινών σχολείων.
- Την υλοποίηση εξ’ αποστάσεως μαθημάτων.
- Τον εκσυγχρονισμό των μεθόδων διδασκαλίας μέσω σύγχρονων εγκαταστάσεων και ειδικού εξοπλισμού.
- Την εξοικείωση και πρακτική άσκηση των φοιτητών στα σύγχρονα εργαλεία και μεθόδους της προληπτικής και επεμβατικής συντήρησης και της διατήρησης του πολιτισμικού περιβάλλοντος και κληρονομιάς.
- Την υλοποίηση έρευνας σε θέματα που εμπίπτουν στα αντικείμενα δραστηριότητάς του, όπως αυτά προσδιορίζονται στη συνέχεια και που θα οδηγήσει σε δημοσίευση επιστημονικών εργασιών. μονογραφιών και έκδοση εξειδικευμένων επιστημονικών συγγραμμάτων/εντύπων καθώς και την υποστήριξη της εκπόνησης μεταπτυχιακών, διδακτορικών και μεταδιδακτορικών μελετών – ερευνών.
- Τη συνεργασία κάθε μορφής με κέντρα ερευνών και ακαδημαϊκά ιδρύματα της ημεδαπής και της αλλοδαπής, εφόσον οι επιστημονικοί στόχοι, συμπίπτουν, συμβαδίζουν και αλληλοσυμπληρώνονται με εκείνους του Εργαστηρίου.
- Τη συμμετοχή και την αποτελεσματική αξιοποίηση Ευρωπαϊκών και Εθνικών προγραμμάτων χρηματοδότησης έρευνας.
- Τη διοργάνωση επιστημονικών διαλέξεων, ημερίδων, σεμιναρίων, συμποσίων, συνεδρίων και άλλων επιστημονικών εκδηλώσεων, την πραγματοποίηση δημοσιεύσεων, ειδικών τευχών σε επιστημονικά περιοδικά και εκδόσεων και την πρόσκληση Ελλήνων και ξένων αναγνωρισμένων επιστημόνων.
- Την παροχή υπηρεσιών σε φορείς κατά τα προβλεπόμενα στο Π.Δ. 159/1984 «Προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών από τα Πανεπιστημιακά Εργαστήρια σε ιδιώτες και κάθε νομικής μορφής οργανισμούς» (ΦΕΚ 53/Α/27.04.1984).
Το Εργαστήριο ‘PreServe’ θα εξυπηρετεί εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες του Τμήματος Περιβάλλοντος στην ευρύτερη επιστημονική περιοχή της διατήρησης και διαχείρισης του Πολιτισμικού Περιβάλλοντος, ενδεικτικά, στα παρακάτω γνωστικά αντικείμενα:
- Προληπτική συντήρηση πολιτισμικών τεχνέργων,
- Περιβάλλον και πολιτισμός,
- Περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα μνημεία
- Συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης,
- Καταγραφή πολιτισμικού υλικού,
- Διαχείριση υλικής και άυλης κληρονομιάς,
- Μελέτη και εφαρμογή προληπτικής συντήρησης,
- Σχεδιασμό και σύνταξη προτάσεων εργασιών συντήρησης,
- Εκτέλεση εργασιών συντήρησης σε ανασκαφικά αντικείμενα, μνημεία πολιτισμού και έργα τέχνης,
- Εκτέλεση εργασιών σε χαρτώο υλικό, παλαίτυπα και έγγραφα,
- Ανάπτυξη νέων υλικών, τεχνολογιών και πρακτικών σχετικών με την προληπτική και επεμβατική συντήρηση,
- Κλιματική κρίση και προστασία μνημείων και συνόλων,
- Περιβαλλοντικοί παράμετροι μνημείων και συνόλων,
- Επίβλεψη μουσειακών συλλογών, διερεύνηση του περιβάλλοντος διατήρησης τους και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των επεμβάσεων,
- Αέριοι ρύποι και μνημεία,
- Πτητικές οργανικές ενώσεις και έργα τέχνης,
- Ψηφιοποίηση τεχνέργων,
- Καταγραφή και τεκμηρίωση τεχνέργων, μνημείων, βιβλιοθηκών και αρχαιολογικού πεδίου,
- Πράσινη συντήρηση,
- Εκπαίδευση στις πολιτισμικές επιστήμες,
- Εκπαιδευτικά προγράμματα στα μουσεία και προώθηση της επιστήμης της συντήρησης
- Συμβουλευτικές δραστηριότητες σε πολιτισμικούς οργανισμούς.
Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του εργαστηρίου δεν περιορίζονται μόνο στα παραπάνω επιστημονικά πεδία αλλά δύναται να εμπλουτιστούν με νέα συναφή και καινοτόμα αντικείμενα έρευνας που θα προκύψουν μετά από νέες συνεργασίες, χρηματοδοτήσεις και υλοποιήσεις εκπαιδευτικών, ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Το Εργαστήριο στελεχώνεται από Καθηγητές και μέλη ΕΔΙΠ του Τ.Π. που είναι οι εξής:
Χρήστος Καρύδης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Περιβάλλοντος του Ιονίου Πανεπιστημίου με γνωστικό αντικείμενο: «Προληπτική Συντήρηση Πολιτισμικών Τεκμηρίων».
https://envi.ionio.gr/gr/department/staff/517-karydis/
Παναγιώτα Μαντή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Περιβάλλοντος του Ιονίου Πανεπιστημίου με γνωστικό αντικείμενο: «Συντήρηση Ανόργανων Ανασκαφικών και Μουσειακών αντικειμένων».
https://envi.ionio.gr/gr/department/staff/518-manti/
Δρ. Σοφία Εμμανουηλίδου, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (ΕΔΙΠ) με γνωστικό αντικείμενο: «Αμερικανική Λογοτεχνία και Εθνοτικές Σπουδές».
https://envi.ionio.gr/gr/department/staff/991-emmanouilidou/